Wielu Polaków cierpi na różnego rodzaju schorzenia, wymagające specjalistycznych i często drogich leków przyjmowanych przez długi czas lub na stałe. Z uwagi na to, Ministerstwo Zdrowia wprowadziło program mający na celu refundację leków. Od pierwszego maja obowiązuje nas nowa lista – co wprowadza oraz kiedy możemy liczyć na refundację leku?
Na czym polega refundacja leków?
Refundacja leków to ważny aspekt państwowej służby zdrowia, dzięki któremu wielu Polaków może nabywać niezbędne produkty lecznicze. Jednak czy zdajemy sobie sprawę z tego, czym tak naprawdę jest? Otóż refundacja to nic innego, jak pokrycie kosztów w całości lub częściowo przez Narodowy Fundusz Zdrowia za lek. W ten sposób pacjent nie jest narażony na często ogromne wydatki. Za możliwość refundacji leków odpowiada lekarz wypisujący dla nas receptę.
Stopień odpłatności za lek przepisany na recepcie może być określana na kilka sposobów, w tym przez symbole takie jak:
- B – czyli lek dostępny jest bezpłatnie,
- R – czyli rek dostępny jest za odpłatnością ryczałtową,
- 30% – czyli lek dostępny jest za odpłatnością 30%,
- 50% – czyli lek dostępny jest za odpłatnością 50%,
- 100% lub X – czyli lek jest wydawany z pełną odpłatnością.
Refundacja leków zależy od kilku czynników. Przede wszystkim warto pamiętać, że istnieje ustalona maksymalna granica, do której NFZ płaci za lek – resztę pacjent jest zobligowany dopłacić. Cena leku jest uzależniona od rodzaju leku, wartości ceny detalicznej określonej przez Ministra Zdrowia w wykazie leków refundowanych, wartości limitu finansowania oraz uprawnień dodatkowych.
Komu przysługuje refundacja leków?
Ceny leków refundowanych są takie same we wszystkich aptekach. Z uwagi na to, niezależnie od tego, gdzie udamy się ze swoją receptą – zapłacimy tyle samo. A czy wiemy, komu tak naprawdę przysługuje refundacja leków? Wyróżnić tutaj można przede wszystkim rodzaj leków, gdyż osoby chore na nowotwory czy zaburzenia psychiczne mogą liczyć na odpłatność B. Inną kwestią są leki stosowane przez ponad 30 dni (odpłatność R) lub poniżej 30 dni (odpłatność 50%). Wszystkie inne leki refundowane dostępne z odpłatnością 30%. Na cenę dostępnego dla nas leku wpływają również uprawnienia dodatkowe, do których zaliczają się:
- AZ – osoby pracujące w zakładach produkujących azbest,
- PO – osoby wykonujące powszechny obowiązek ochrony), IB (Inwalida Wojenny) i IW (Inwalida Wojskowy),
- ZK – Zasłużeni Honorowi Dawcy Krwi oraz Zasłużeni Dawcy Przeszczepu,
- S – senior, czyli osoba powyżej 75 r.ż.,
- C – kobiety w okresie ciąży,
- DN (nieubezpieczone dzieci), CN (nieubezpieczone kobiety w ciąży, porodu, połogu), IN (nieubezpieczone osoby, np. skazani).
W zależności od uprawnienia przysługuje nam inna odpłatność. Aby móc z niej skorzystać, należy przedstawić odpowiedni dokument potwierdzający lekarzowi. Często również jesteśmy o nieproszeni w aptece, w celu zweryfikowania i potwierdzenia przysługującego nam uprawnienia.
Jakie zmiany zaszły w majowej liście refundacyjnej?
20 kwietnia 2022 roku Minister Zdrowia opublikował nową listę refundacyjną leków, która obowiązuje nas od 1 maja 2022 roku. Warto już dziś się z nią zapoznać, gdyż swoje miejsce znalazło tam aż 120 nowych pozycji dotyczących wszystkich kategorii, w tym refundacji aptecznej, a także nowych wskazań oraz zmian w programach lekowych i chemioterapii. Między innymi wyróżnić tutaj można:
- nowe leki w leczeniu astmy – Atectura Breezhalerw, Enerzair Breezhaler czy Trimbow,
- Ruconest w leczeniu POChP (przewlekłej obturacyjnej choroby płuc),
- igły do penów Easydrip Classic i Iglessy,
- leki złożone – Atectura Breezhaler czy Mizetam.
Sprawdzając aktualną listę leków refundowanych, możemy dowiedzieć się, czy nasze leki wciąż się na niej znajdują, gdyż niektóre pozycje zostały usunięte. Oprócz tego cena wielu leków uległa zmianie.
Tańsze odpowiedniki leków
Na rynku mamy dostęp do wielu leków, spośród których lekarz zdecydował się nam przepisać ten jeden konkretny. Jest to najczęściej lek oryginalny, czyli taki, który został wprowadzony pod zastrzeżoną nazwa i jest chroniony patentem. Mimo to, chcąc wykupić receptę w aptece, często spotykamy się z pytaniem, czy chcielibyśmy tańszy zamiennik. Pojęcie to dla wielu z nas wydaje się negatywne, jednak, czy faktycznie zamienniki są gorsze? Jak się okazuje – nie! Wszystko z uwagi na fakt, iż proponowane odpowiedniki, czyli leki generyczne to preparaty podobne do występującego na rynku leku oryginalnego, gdyż:
- mają tę samą substancję czynną, ale najczęściej inne substancje pomocnicze,
- posiadają taką samą postać farmaceutyczną jak lek oryginalny,
- charakteryzują się tą samą biodostępnością,
- wyróżniają się takim samym działaniem leczniczym.
Dostępne w aptece zamienniki są równie skuteczne, co leki oryginalne, a z uwagi na swoją cenę, są w stanie korzystnie wpłynąć na domowy budżet chorego. Również na liście refundacyjnej pojawiły się kolejne dawki lub odpowiedniki dla już refundowanych leków, a wyróżnić tutaj można m.in. 8 leków zawierających sunitynib czy 6 zawierających lenalidomid.
Możliwość refundacji leków jest niezwykle dużym udogodnieniem dla wielu pacjentów. Niestety, w dzisiejszych czasach preparaty leczące w różnego rodzaju schorzeniach są dość drogie. Z uwagi na to, warto wiedzieć, jakie leki znajdują się na nowej liście oraz czy możemy z nich skorzystać.