Witamina D, często nazywana „witaminą słońca”, odgrywa kluczową rolę w prawidłowym funkcjonowaniu organizmu. Wpływa nie tylko na zdrowie kości, ale również na odporność, samopoczucie i pracę mięśni. Niestety, szacuje się, że nawet 90% Polaków może mieć jej niedobór, zwłaszcza w sezonie jesienno-zimowym. Jakie są skutki braku witaminy D? Co zrobić, by skutecznie im zapobiegać?
Objawy i skutki niedoboru witaminy D
Brak odpowiedniego poziomu witaminy D może objawiać się na wiele sposobów – niektóre symptomy są subtelne, inne bardziej uciążliwe:
- osłabienie i przewlekłe zmęczenie,
- bóle mięśni i kości,
- spadek odporności,
- pogorszenie nastroju i depresja sezonowa,
- problemy z koncentracją i pamięcią,
- u dzieci i młodzieży niedobór może prowadzić do krzywicy, a u dorosłych do osteomalacji.
W dłuższej perspektywie chroniczny niedobór może zwiększać ryzyko chorób autoimmunologicznych, sercowo-naczyniowych, a nawet niektórych nowotworów.
Skąd bierze się niedobór witaminy D?
Witamina D jest syntetyzowana w skórze pod wpływem promieniowania UVB. Niestety, w Polsce od października do marca nasłonecznienie jest zbyt niskie, by produkcja była wystarczająca. Dodatkowo na niedobór wpływają:
- praca w pomieszczeniach i brak ekspozycji na słońce,
- stosowanie filtrów przeciwsłonecznych (choć ważne dla skóry, ograniczają syntezę witaminy D),
- dieta uboga w źródła witaminy D,
- czynniki indywidualne (wiek, otyłość, choroby wątroby czy nerek).
Wszystko to sprawia, że niedobory tej witaminy są powszechne nawet u osób prowadzących pozornie zdrowy tryb życia.
Jak skutecznie zapobiegać niedoborom?
Aby uniknąć problemów zdrowotnych związanych z niedoborem witaminy D, warto wdrożyć kilka prostych, ale regularnych działań profilaktycznych. Zaliczamy do nich:
- suplementację – w okresie jesienno-zimowym zalecana jest suplementacja witaminy D3. Dawkę najlepiej skonsultować z lekarzem lub na podstawie badania 25(OH)D,
- ekspozycję na słońcu – 15–30 minut dziennie z odsłoniętymi ramionami i twarzą w okresie wiosenno-letnim może wystarczyć,
- dietę bogatą w witaminę D – warto włączyć do jadłospisu: łososia, śledzie, makrelę, jaja, mleko i produkty wzbogacone,
- aktywność na świeżym powietrzu – łączy korzyści z ruchu i promieniowania słonecznego.
Połączenie codziennych nawyków z odpowiednią suplementacją pozwala utrzymać właściwy poziom witaminy D przez cały rok.
Witamina D jest niezbędna dla zdrowia – jej niedobór może wpływać na wiele aspektów funkcjonowania organizmu, od układu odpornościowego po kondycję psychiczną. Dlatego warto regularnie kontrolować jej poziom, szczególnie w okresie jesienno-zimowym, i dbać o suplementację oraz zdrowy tryb życia. Dzięki temu można uniknąć wielu problemów zdrowotnych i cieszyć się lepszym samopoczuciem przez cały rok.
