Witamina D to tak naprawdę dwa związki – witamina D2 (ergokalcyderol) i witamina D3 (cholekalcyferol). Oba te związki są przekształcane w organizmie do kalcydiolu, a następnie kalcytriolu, czyli najbardziej aktywnej formy. Obecnie coraz więcej mówi się o znaczeniu witaminy D w profilaktyce oraz leczeniu wielu dolegliwości. Zatem, co warto o niej wiedzieć?
Jaką rolę w organizmie pełni witamina D?
O witaminie D mówi się przede wszystkim w kontekście mineralizacji kości i zębów. Niemal każdy z nas wie, że jest ona niezbędna do tego, aby szkielet cechował się dużą wytrzymałością, a kości nie miały tendencji do złamań. Jednak to nie wszystko! Główną funkcją witaminy D jest utrzymanie równowagi wapniowo-fosforanowej w organizmie, a także dodatkowo wpływa na:
- układ nerwowy, gdyż wspiera regenerację neuronów,
- układ odpornościowy, ponieważ pomaga w walce z infekcjami i działa przeciwzapalnie,
- zmniejszenie ryzyka wystąpienia cukrzycy,
- wspomaganie hamowanie różnicowania i namnażania komórek nowotworowych,
- stymulację spermatogenezy oraz hamowanie rozrostu endometrium.
Jak dawkować witaminę D?
Dawkowanie witaminy D zależy w dużej mierze od wieku oraz masy ciała. Szacuje się, że dorośli do 65. roku życia oraz kobiety planujące zajść w ciąże powinny przyjmować 800-2000 IU. Natomiast dzieci i młodzież do 108. roku życia 600-1000 IU. Im dziecko jest młodsze, tym ma mniejsze zapotrzebowanie na witaminę D z uwagi na wzrost i masę ciała. Jest to odpowiednio dla niemowląt do 12. miesiąca życia 400-600 IU, a dla noworodków – 400 IU. A o czym warto pamiętać podczas suplementacji witaminy D? Przede wszystkim:
- osoby otyłe i seniorzy powinny przyjmować większą dawkę,
- nie zaleca się jednorazowego stosowania bardzo wysokich dawek,
- zadbać o odpowiednią podaż wapnia,
- oznaczeniu stężenia 25(OH)D w surowicy przez kobiety ciężarne, karmiące oraz osoby obciążone chorobami nerek czy innymi przewlekłymi dolegliwościami.
Jakie są źródła witaminy D i z czego wynika jej niedobór?
Głównym źródłem witaminy D jest słońce, jednak ze względu na zmienną porę roku jesteśmy narażeni na jej niedobór w okresie jesienno-zimowym. Wówczas należy zadbać o odpowiednią dietę i wzbogacić ją w takie produkty, jak ryby, np. łosoś, tuńczyk czy makrela. Oprócz tego zaleca się spożywanie żółtka jaj i grzybów, takich jak kurki, borowiki lub pieczarki. Starajmy się również unikać czynników, które mogą sprzyjać jej niedoborom. Zalicza się do nich m.in.:
- częste nakładanie kremów z filtrami ochronnymi,
- niewielka ilość czasu spędzana na słońcu,
- ograniczenie ekspozycji na słońce.
Dodatkowo niedoborom może sprzyjać podeszły wiek czy choroby przewlekłe.Zarówno nadmiar, jak i niedobór witaminy D nie jest dobry dla naszego organizmu. Zadbajmy zatem o zdrową dietę i na podstawie zleconych przez lekarza badań – odpowiednio suplementujemy tę witaminę.
